Web-specific art. Het World Wide Web als artistiek medium (1997)

spinster . writing . web-specific art. het world wide web als artistiek medium

Introductie

Inleiding

Hoofdstuk 1
Internet en het World Wide Web

A. Internet

B. World Wide Web

Hoofdstuk 2
Theoretisch kader

A. Mediatheorie

B. Postmodernisme

Inleiding

C. Digitale esthetica

Inleiding

Hoofdstuk 3
Webprojecten

A. Virtuele galerijen

B. "Real life" instituten

C. Autonome initiatieven

Inleiding

D. Wedstrijden

E. Net.art

Inleiding

F. Conclusie

"Geografie" van instituten

Hoofdstuk 4
Medium, inhoud en thematiek

A. Medium en inhoud

B. Thematiek

Inleiding

C. Conclusie

Positionering van webkunst

Besluit

Een algemene conclusie...

Bibliografie

A. Gedrukte bronnen

Gedrukt bronnenmateriaal

B. Online bronnen

Hoofdstuk 3
Webprojecten

E. Net.art

4. http://www.irational.org/

Heath Bunting, webmaster van irational.org, is hacker, graffiti-kunstenaar, radiopiraat, BBS-organisator en activist (of, met zijn eigen woorden, artivist). Hij is bovendien een wereldreiziger die regelmatig geen vaste verblijfplaats heeft op zijn e-mailadres na. Zijn artistieke werkzaamheden zijn moeilijk te catalogiseren; ze zijn soms, maar niet altijd, technologisch van aard; soms gebeuren zijn projecten online, soms in real life. Het concept en de naam cybercafé is van hem afkomstig; in 1992 zette hij een bulletin board op met deze naam, waarmee hij een trefpunt voor de Londense elektronische gemeenschap wou creëren.

In 1994 organiseerde hij een felgesmaakte en opgemerkte happening; via het Internet vroeg hij aan mensen van over heel de wereld om de vijfde augustus om 18.00 u te bellen naar een aantal publieke telefooncellen in het Londense Kings Cross-station. Het resultaat was "a massive techno crowd dancing to the sound of ringing telephones", aldus Bunting. Communicatie speelt een belangrijke rol in zijn werk, het ontstaan of creëren van sociale structuren tussen mensen, eventueel met behulp van het elektronische netwerk.(258)

De irational-website(259) bundelt een aantal van zijn vroegere en huidige projecten. Velocity260 is een reeks van elkaar automatisch opvolgende zwart/wit afbeeldingen van wegmarkeringen, graffiti tags en pictogrammen.

It's about the ideology of speed and social political history over periods of time as deduced from the streets. If you go on a road without any signs it's a nice space, but if you go on a road with white lines it makes people go faster outlawing low velocity presence like loitering. I see graffiti as inverting the language of the street signs. Most people go too fast, full of future plans.(261)

Een ander project draagt de naam London(262) en is een soort psychogeografische toer doorheen de stad, verwant met het dÈrive-principe van de Situationisten, een neomarxistische beweging uit de late jaren '50 die invloed uitgeoefend heeft op een aantal net.artprojecten. London was oorspronkelijk een Hypercard-project(263) en bestaat uit een lange reeks paginaís met sterk gecomprimeerde zwart-witafbeeldingen van herkenningspunten in de stad; de bezoeker kan een ìwandelingî maken en moet telkens kiezen welke richting hij zal uitgaan.(264)

Bunting werkt nog steeds graag in wat hij "self-help media" noemt. Hij wandelt door de stad met een krijtje in de hand en tekent graffiti op de muren. "It's just suits and anarchists. I try to poke holes in the perfect business world."

Ook op andere manieren tracht Bunting de zakenwereld en commercie te ondermijnen. In 1996 organiseerde hij op het Web een actie tegen de farmaceuticareus Glaxo door een valse website te maken van de firma, met de foto van een donzig konijn en met de vraag dat de werknemers hun huisdieren zouden opsturen, met de bedoeling er vivisectie en allerlei experimenten op uit te voeren.

http://www.irational.org/tm/

Nog steeds op de irational-website ondernam Rachel Baker, een artieste verbonden aan het Londense cybercafé Backspace en mede-initiatiefneemster van het Moscow WWWArt Centre, een experiment waarbij ze onder de merknaam Tesco (een grote Britse supermarktketen) leden verzamelde voor een eigen databank. Wanneer de verzameling groot genoeg zou zijn, dan zou ze ermee experimenteren door bijvoorbeeld mails met verwisselde namen naar de leden te sturen, om hen daarmee duidelijk te maken dat ze door het opgeven van hun adres een gemeenschap opbouwen met de meest verscheiden mensen waarover ze niets weten maar die eventueel belangrijk voor ze zouden kunnen worden. Dit project geeft commentaar op het feit dat supermarktketens door middel van hun marketing-strategie een soort gemeenschapsgevoel trachten te creëren, met een clubkaart als wapen - het aankoopgedrag van de klanten wordt nauwkeurig bijgehouden en daardoor kunnen de supermarkten een gepersonaliseerde service aanbieden.

If the clubcard was devised in order to decrease alienation and increase personal contact then why can't Tescos let me see who else is on their clubcard database? Then I might not feel so alienated. The database is a new point of assembly - we do not congregate at church or in town squares or even in supermarkets but as records on a thousand databases.(265)

Wie zijn persoonlijke gegevens ingevuld heeft op Rachel Bakers site, ontving na verloop van tijd een (echte) clubkaart via de post(266). Bij ieder bezoek aan www.irational.org kan de eigenaar de 9 laatste cijfers van de code intypen; op die manier verzamelt hij punten die na verloop van tijd ingeruild worden voor een ìrewardî die opnieuw via de post bezorgd wordt - in juni 1997 ontving ik een Tesco-spaarkaart met vingerafdrukken(267). Rachel Baker doet hiermee in "real life" aan een vorm van networking die parallel loopt met de virtuele kunst van net.art - het op een parasitaire manier doordringen in een netwerk, en een gevoel van ongemak creëren door het alledaagse op een vervreemdende manier in een nieuw licht te plaatsen.

Eind april 1997 dreigde Tesco met gerechtelijke vervolging indien de bewuste pagina's niet van de irational-server verwijderd werden.(268) Dit heeft Rachel Baker niet belet om dit idee verder uit te werken; later in 1997 stelde ze gelijkaardige project in werking met materiaal van Sainsbury's, Groot-Brittanniës tweede supermarktketen, en met lidkaarten van Shell-winkels(269).

<< >>

Heath Bunting heeft een hele reeks artikels over zijn werk samengebracht op zijn website. Zie "reviews." irational. 1997. http://www.irational.org/information/reviews/
irational. 1997. http://www.irational.org/.
Bunting, Heath. "Velocity." irational. 1997. http://www.irational.org/velocity/.
"Imogen O'Rourke meets terrorist Heath Bunting." irational. 1997. http://www.irational.org/information/reviews/guardian.txt
Bunting, Heath. "London." irational. 1996. http://www.irational.org/london/
Hypercard is een programma waarmee hypertekst-omgevingen gecreëerd worden.
London werd geselecteerd voor Documenta X. Zie dX short guide / Kurzführer. Kassel: Cantz Verlag, 1997: 38-39.
tm [t_mould@irational.org]. "Club Tesco." 8 april 1997. Nettime. http://www.factory.org/nettime/
Zie bijlage 5.
Zie bijlage 6.
tm [t_mould@irational.org]. "tESco - legal notice." 23 april 1997. Nettime. http://www.factory.org/nettime/; Bunting, Heath [heath@cybercafe.org]. "TESCO STORES LIMITED ("Tesco")." 23 april 1997. Nettime. http://www.factory.org/nettime/; zie ook Baker, Rachel. "TM Clubcard." Telepolis. 22 juli 1997. http://www.heise.de/tp/english/special/ku/6168/1.html
Zie afbeelding 29.